Là một nhà thầu xây dựng, đôi khi bạn có thể đã nghe nói về cốp pha và được khuyên nên sử dụng nó trong quá trình xây dựng để tiết kiệm nhân lực và nâng cao tiến độ công việc. Vậy thực sự, cốp pha là gì và tại sao việc sử dụng cốp pha trong xây dựng lại thuận tiện như vậy?
Đừng lo lắng, qua bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về cốp pha và các loại cốp pha phổ biến hiện nay.
Cốp pha là gì?
Cốp pha, hay còn được gọi bằng từ tiếng Anh “formwork”, là một loại khuôn đúc bê tông được làm từ nhiều vật liệu như gỗ, tôn, sắt, thép… Cốp pha giúp hình thành các khối bê tông cốt thép theo bản vẽ được xác định từ trước. Người gia công cốp pha dựa trên bản vẽ để tạo ra các khối cốt thép theo yêu cầu. Cốp pha còn có tên gọi khác như “coffrage” hoặc nếu gọi là “cốt pha” cũng là đúng.
Những loại cốp pha phổ biến trong xây dựng
Cốp Pha Gỗ
Cốp pha gỗ, cũng được biết đến như cốp pha gỗ tự nhiên, đã tồn tại từ lâu đời và chủ yếu được sử dụng trong các công trình xây dựng. Công nhân sẽ dùng tấm ván liên kết với nhau bằng đinh để tạo hình dạng cho bê tông. Tuy nhiên, sau khi đổ bê tông, bề mặt không được đẹp và cần làm nguội để tăng độ thẩm mỹ.
Ván Ép Cốp Pha Phủ Phim
Ván ép cốp pha phủ phim, hay còn được gọi là cốp pha gỗ công nghiệp, được gia công từ nhà máy và ép từ nhiều tấm ván mỏng bằng một loại keo kỹ thuật có phủ lớp phim chống thấm. Kích thước tiêu chuẩn của cốp pha phủ phim là 1220mmx2440mm, với độ dày từ 12mm đến 18mm. Loại cốp pha này có thể tái sử dụng nhiều lần, nhưng giá thành cao hơn so với cốp pha gỗ tự nhiên.
Cốp Pha Sàn
Cốp pha sàn được sử dụng để đổ sàn và thường không phổ biến như ván ép cốp pha phủ phim. Loại cốp pha này được làm từ tấm tôn phẳng với độ dày từ 0.9mm đến 1.1mm, có nhiều xương tạo độ cứng cho cốp pha. Kích thước thông dụng của cốp pha sàn là 1000mmx1000mm hoặc 1000mmx500mm.
Cốp Pha Nhựa
Cốp pha nhựa là loại cốp pha được sử dụng rất nhiều ở các nước phát triển trên thế giới. Ở Việt Nam, một trong những doanh nghiệp cung cấp cốp pha nhựa chất lượng cao là Cốp Pha FuVi. Cốp pha nhựa có chức năng tương tự như cốp pha sắt, nhưng nhẹ hơn và giá thành cao.
Cốp Pha Cột Vuông
Cốp pha cột vuông được sử dụng để tạo khuôn đúc cho các khối bê tông hình vuông hoặc hình chữ nhật. Cốp pha này có thể sử dụng ván ép cốp pha phủ phim, cốp pha gỗ hoặc cốp pha nhựa… Tuy nhiên, sử dụng cốp pha cột vuông để định hình sẽ tiện lợi và tiết kiệm giá tiền hơn, bởi sản phẩm này nhẹ nhàng, dễ tháo lắp và tái sử dụng nhiều lần với giá thành thấp.
Cốp Pha Cột Tròn
Cốp pha cột tròn được sử dụng để tạo khuôn đúc cho các khối bê tông hình tròn, thích hợp cho các công trình như trụ, cầu đường… Cốp pha cống hộp là một biến thể của cốp pha cột tròn, được sử dụng để đúc cống hoặc các cống thoát nước ngầm dưới đất.
Cốp Pha Nhôm
Cốp pha nhôm là loại cốp pha cao cấp nhất trong số tất cả các loại đã được đề cập ở trên. Nó thường được sử dụng trong các công trình lớn như các dự án tỷ đô như của Coteccons. Mặc dù giá thành cao, nhưng cốp pha nhôm mang lại độ thẩm mỹ cao cho các công trình xây dựng không chỉnh trang.
Quy trình đóng và tháo túa cốp pha cơ bản nhất
Việc sử dụng cốp pha mang lại nhiều thuận lợi, nhưng quy trình đóng hay tháo túa cốp pha không đúng cách có thể gây hậu quả sau này. Dưới đây là quy trình cơ bản để đóng và tháo túa cốp pha:
Quy trình đóng cốp pha trước khi đổ bê tông
-
Khảo sát công trình và xác định vật tư cần thiết như xà gồ, cây chống, giàn giáo, cốp pha và phụ kiện.
-
Xác định trọng tải của khối cốp pha và lắp đặt hệ thống chống đỡ phù hợp. Số lượng cây chống, giàn giáo, xà gồ phải được tính toán dựa trên trọng lượng của khối bê tông và các yêu cầu kỹ thuật. Giai đoạn này rất quan trọng và yêu cầu kiến thức chuyên môn.
-
Lắp đặt cốp pha lên hệ thống chống đỡ theo kích thước trong bản vẽ và có sự giám sát của kiến trúc sư hoặc kỹ sư.
-
Nghiệm thu chống đỡ và cốp pha.
-
Đặt hệ thống cốt thép, điều quan trọng trong quá trình xây dựng.
-
Kiểm tra và nghiệm thu cuối cùng trước khi đổ bê tông.
Khi nào nên tháo túa cốp pha là hợp lý
Cốp pha và hệ thống giàn giáo chỉ được tháo sau khi bê tông đã đạt được độ cứng lý tưởng và có thể chịu được trọng lượng của nó cùng với các tải trọng liên quan trong quá trình thi công và sau khi hoàn thành công trình. Túa cốp pha và các phần giáo cần được giữ lại an toàn trong quá trình tháo túa. Một số phần cốp pha và giàn giáo không chịu lực sau khi bê tông đã đạt cường độ 50% daN/cm2. Trong trường hợp kết cấu bê tông có ô văng, cong xôn, sê nô, chỉ được tháo túa cột chống và cốp pha đáy sau khi bê tông đạt đủ độ cứng thiết kế. Điều này rất quan trọng để đảm bảo an toàn.
Tiện lợi của việc sử dụng cốp pha trong xây dựng là gì?
Việc sử dụng cốp pha mang lại nhiều lợi ích trong quá trình xây dựng:
-
Tiết kiệm chi phí: Sử dụng cốp pha cho phép tái sử dụng nhiều lần, giúp giảm chi phí vật liệu. Ngoài ra, việc sử dụng cốp pha cũng giúp tiết kiệm nhân lực, không cần sử dụng các phương pháp xây dựng thủ công mất nhiều ngày và thời gian làm nguội bề mặt bê tông.
-
Tiết kiệm thời gian: Việc sử dụng cốp pha giúp đẩy nhanh tiến độ xây dựng, giúp hoàn thành công trình nhanh hơn.
-
Tính thẩm mỹ cao: Sử dụng cốp pha giúp tránh hiện tượng phồng, bọt bề mặt bê tông, mang lại một diện mạo đẹp cho công trình.
-
An toàn xây dựng: Việc sử dụng cốp pha đúng cách giúp đảm bảo an toàn cho các công trình xây dựng.
Sau tất cả, chúng ta đã tìm hiểu về cốp pha là gì và các loại cốp pha phổ biến, cũng như lợi ích khi sử dụng cốp pha trong xây dựng. Bài viết chỉ đơn giản là những kiến thức của tôi về chủ đề này. Nếu có thiếu sót, tôi mong nhận được góp ý của các bạn. Xin chân thành cảm ơn đã theo dõi bài viết của tôi.
Nguồn: Đỗ Hùng Phát
